Ιώδιο, τι είναι το ιώδιο και ποιες οι διατροφικές πηγές του (Για να μείνετε μακριά από τα χάπια Ιωδίου)

Τώρα τελευταία γίνεται πολύς λόγος για το ιώδιο και αυτό είναι πλήρως απογοητευτικό, διότι οι άνθρωποι θυμούνται ότι υπάρχουν θρεπτικά ή θεραπευτικά ιχνοστοιχεία όταν έχουν φτάσει στο χείλος του γκρεμού – μέχρι τότε απαξιούν να ασχοληθούν με “τέτοια αστεία πράγματα” και αν κάποιος τους πει κάτι θα τον χλευάσουν.

Τώρα τρέχουν όλοι να αγοράσουν ιώδιο – γιατί;
Μα για να σωθούν “λέει” από τη ραδιενέργεια, αν και όποτε γίνει πυρηνικός πόλεμος – Τι αστείο!
Οι άμεσες επιπτώσεις των πυρηνικών εκρήξεων, αν ὅ μή γένοιτο, γίνει πυρηνικός πόλεμος, θα είναι καταστροφικές, δεν θα μας σώσουν τα χάπια ιωδίου, δεν θα μας σώσουν τα χάπια ιωδίου σε μεγάλες αποστάσεις, όπου πιθανώς θα κυριαρχούν οι κρούσεις και η ραδιενεργή μόλυνση σίγουρα δεν θα προκαλείται μόνο από το ραδιενεργό ιώδιο.
“Σε ποιο βαθμό τα χάπια ιωδίου θα ήταν χρήσιμα κατά των επιπτώσεων των πυρηνικών βομβών είναι τουλάχιστον αμφίβολο, η δε περιττή χρήση δισκίων ιωδίου, η οποία συμβαίνει όταν οι άνθρωποι πανικοβάλλονται, μπορεί επίσης να οδηγήσει σε δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία, αν και η πιθανότητα εμφάνισης αυτών των επιπτώσεων είναι πολύ μικρή”.“, δήλωσε στο Euronews Next ο Δρ. Hielke Freerk Boersma, ειδικός στην ακτινοπροστασία στο University of Groningen
Και βέβαια οι ειδικοί στην πυρηνική ιατρική, λένε ότι τα χάπια πρέπει να λαμβάνονται μόνο υπό την καθοδήγηση ειδικών της δημόσιας υγείας.
Ας πούμε λοιπόν δυο λόγια για το ιώδιο και ποιες είναι διατροφικές πηγές του
Οι διατροφικές κατευθυντήριες γραμμές σημειώνουν ότι “επειδή τα τρόφιμα παρέχουν μια σειρά από θρεπτικά συστατικά και άλλα συστατικά που έχουν οφέλη για την υγεία, οι διατροφικές ανάγκες θα πρέπει να καλύπτονται κυρίως μέσω των τροφίμων.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα εμπλουτισμένα τρόφιμα και τα συμπληρώματα διατροφής είναι χρήσιμα όταν δεν είναι δυνατό να καλυφθούν διαφορετικά οι ανάγκες για ένα ή περισσότερα θρεπτικά συστατικά – π.χ. σε συγκεκριμένα στάδια της ζωής, όπως η εγκυμοσύνη, ή όταν τα εδάφη σε συγκεκριμένες περιοχές είναι εξαντλημένα ή έχουν έλλειψη συγκεκριμένων ιχνοστοιχείων”
Και ναι- τα εδάφη της γης, μας χαρίζουν όλα τα μέταλλα,
τα ιχνοστοιχεία και τις βιταμίνες που χρειαζόμαστε για να επιβιώσουμε, να επιζήσουμε πάνω σε αυτόν τον πλανήτη
Και ναι, τα εδάφη,
οι θάλασσες και οι ωκεανοί της Γης περιέχουν ποικίλες ποσότητες ιωδίου- το ιώδιο δεν απαντάται ποτέ σε ελεύθερη κατάσταση στη φύση- το οποίο με τη σειρά του επηρεάζει την περιεκτικότητα των καλλιεργειών σε ιώδιο
Σε ορισμένες όμως περιοχές του κόσμου, υπάρχουν εδάφη με έλλειψη ιωδίου, αυξάνοντας τον κίνδυνο ανεπάρκειας ιωδίου μεταξύ των ανθρώπων που καταναλώνουν τρόφιμα κυρίως από αυτές τις περιοχές, για αυτό, εδώ και χρόνια πολλές χώρες έχουν εφαρμόσει τα προγράμματα ιωδίωσης αλατιού, τα οποία έχουν μειώσει δραματικά τον επιπολασμό της ανεπάρκειας ιωδίου παγκοσμίως.
Το ιώδιο είναι ένα σημαντικό ιχνοστοιχείο και ο βιολογικός ρόλος του, είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτος, αφού αποτελεί βασικό ιχνοστοιχείο για τον οργανισμό.

Το ιώδιο παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανοσολογική απόκριση ΚΑΙ είναι απαραίτητο συστατικό των θυρεοειδικών ορμονών θυροξίνη (Τ4) και τριιωδοθυρονίνη (Τ3).
Οι θυρεοειδικές ορμόνες ρυθμίζουν πολλές σημαντικές βιοχημικές αντιδράσεις, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεϊνικής σύνθεσης και της ενζυμικής δραστηριότητας, και είναι κρίσιμοι καθοριστικοί παράγοντες της μεταβολικής δραστηριότητας.
Το ιώδιο απαιτείται για τη σωστή ανάπτυξη του σκελετικού και του κεντρικού νευρικού συστήματος σε έμβρυα και βρέφη.
Το ιώδιο απαιτείται, καθώς έχει ευεργετική επίδραση, σε περιπτώσεις δυσπλασίας του μαστού και στην ινοκυστική νόσο του μαστού- έχει αναφερθεί ότι αναστέλλει την ανάπτυξη όγκου στους μαστικούς αδένες του μαστού.
Έλλειψη επαρκούς ιωδίου, οδηγεί σε βρογχοκήλη, μια διεύρυνση του θυρεοειδούς αδένα που αντανακλά την προσπάθεια του σώματος να παγιδεύσει περισσότερο ιώδιο από την κυκλοφορία και να παράγει θυρεοειδικές ορμόνες.
Η έλλειψη ιωδίου οδηγεί σε υποθυρεοειδισμό με συμπτώματα όπως παρωτίτιδα,
αύξηση βάρους,
κατάθλιψη και νοητική υστέρηση.
Άλλες ασθένειες που σχετίζονται με το ιώδιο περιλαμβάνουν τη θυοδίτιδα Hashimoto και τη δυσανεξία ή την αλλεργία στο ιώδιο.

Το ιώδιο είναι ένα ιχνοστοιχείο που υπάρχει φυσικά σε ομάδες τροφίμων,
που προστίθεται σε ορισμένα είδη αλατιού και που διατίθεται και ως συμπλήρωμα διατροφής.
Σημαντικές ποσότητες ιωδίου αξιοποιούνται στην ιατρική, ιδιαίτερα στη Φαρμακευτική ως απολυμαντικό και αντισηπτικό μέσο, κυρίως αυτούσιο, με τη μορφή διαλύματος σε αιθυλική αλκοόλη και νερό μαζί με ιωδιούχο κάλιο- βάμμα ιωδίου είτε, υπό μορφή ιωδιούχων ενώσεων, όπως το ιωδοφόρμιο (CHI3), που βρίσκουν ποικίλες εφαρμογές, τόσο στην παρασκευή απολυμαντικών όσο και στην παρασκευή φαρμάκων.
Το ραδιενεργό του ισότοπο 131Ι χρησιμοποιείται σε ραδιοδιαγνωστικές διαδικασίες, συγκεκριμένα, ως σκιαγραφικό μέσο απεικόνισης στις αξονικές τομογραφίες.
Το ιώδιο στα τρόφιμα και το ιωδιούχο αλάτι υπάρχει σε διάφορες χημικές μορφές, όπως τα άλατα νατρίου και καλίου, το ανόργανο ιώδιο (I2).
Όταν το ιωδίδιο εισέρχεται στην κυκλοφορία, ο θυρεοειδής αδένας το συγκεντρώνει σε κατάλληλες ποσότητες για τη σύνθεση θυρεοειδικών ορμονών και το μεγαλύτερο μέρος της υπολειπόμενης ποσότητας απεκκρίνεται στα ούρα.

Ο πλούσιος σε ιώδιο υγιής ενήλικας έχει περίπου 15-20 mg ιωδίου, το 70%-80% του οποίου περιέχεται στον θυρεοειδή.

Όταν συνέβη το τραγικό πυρηνικό ατύχημα στο Τσερνόμπιλ, σημειώθηκε μεγάλη αύξηση στις πωλήσεις δισκίων ιωδιούχων αλάτων* στα φαρμακεία.
Το ραδιενεργό ιώδιο που εκλύθηκε στο περιβάλλον συσσωρευόταν στο θυρεοειδή αδένα, με αποτέλεσμα να δημιουργείται καρκίνος του θυρεοειδούς.
Με την πρόσληψη μεγάλης ποσότητας μη ραδιενεργού ιωδίου, ο οργανισμός θεωρεί περιττή την ύπαρξη του ραδιενεργού ιωδίου, το οποίο και αποβάλλει, τελικά, από τον οργανισμό και δεν το κατακρατά στο θυρεοειδή.
Ωστόσο, κρίνεται σημαντικό να επισημανθεί ότι η πρόσληψη υπερβολικής ποσότητας ιωδίου από τον οργανισμό μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στους ιστούς και το δέρμα, καθώς σε υψηλές συγκεντρώσεις μπορεί να καταστεί δηλητηριώδες.

*Τι είναι τα χάπια ιωδίου και πώς λειτουργούν
Ενώσεις του ιωδίου – Αλκάλια
Σημαντική εμπορική και βιομηχανική αξία έχουν τα άλατα του ιωδίου με αλκάλια.
-. Ιωδιούχο νάτριο (NaI)
Προστίθεται συχνά στο μαγειρικό αλάτι, για να αυξήσει την περιεκτικότητά του σε ιώδιο, μετατρέποντάς του σε σημαντική πηγή πρόσληψης ιωδίου για τον ανθρώπινο οργανισμό.
-. Ιωδιούχο κάλιο (KI)
Προστίθεται επίσης στο αλάτι και τις ζωοτροφές για να προστατέψει τους ανθρώπους και τα ζώα από την έλλειψη ιωδίου, με πολλές εφαρμογές και στην Ιατρική, όπου χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της βρογχοκήλης και άλλων ασθενειών.
Τα χάπια λοιπόν, του ιωδιούχου καλίου δεν είναι τίποτα παραπάνω από το ιωδιούχο αλάτι που έχει η θάλασσά μας.
Τα χάπια ιωδίου είναι ιώδιο.
Το ιώδιο που βάζουμε στο αλάτι για να έχουμε ιώδιο στον οργανισμό μας.
Αυτό το ιώδιο που παίρνουμε και από τη διατροφή μας.
Αλλά επειδή η διατροφή μας δεν έχει και πολύ ιώδιο, γι’ αυτό υπάρχουν αυτά τα σκευάσματα.
Είναι το ιωδιούχο αλάτι που έχει η θάλασσα και τίποτα περισσότερο.
Πώς δρουν όμως προφυλακτικά στον οργανισμό μας σε περίπτωση έκκλησης ραδιενέργειας;
Σύμφωνα με τη Ρυθμιστική Επιτροπή Πυρηνικών των Ηνωμένων Πολιτειών, πολύ απλά “προστατεύουν τον θυρεοειδή αδένα από την εσωτερική πρόσληψη ραδιοϊωδίων”
Σε περιπτώσεις λοιπόν, που συμβεί κάποια πυρηνική έκρηξη ή κάποιο πυρηνικό ατύχημα, ένα από τα πολύ ραδιενεργά και επιζήμια για τον οργανισμό μας ιόντα που δημιουργούνται είναι και το ιώδιο 131 ή ραδιενεργό ιώδιο, το οποίο απορροφάται από τον θυρεοειδή αδένα κατά την εισπνοή μολυσμένου αέρα.
Συγκεντρώνεται λοιπόν, στο θυρεοειδή και προκαλεί καρκίνο του θυρεοειδούς.
Περίπου το 30% της ραδιενέργειας που παίρνουμε, πάει στο θυρεοειδή αδένα, μέσω ιωδίου.
Έτσι αν αμέσως μετά το ατύχημα πολύ γρήγορα πάρουμε φάρμακο ιωδίου, πηγαίνει αυτό και δεσμεύεται στο θυρεοειδή παρεμποδίζοντας τη δέσμευση του ραδιενεργού ιωδίου, μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες για καρκίνο του θυρεοειδούς.
Για αυτό το λόγο κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων και το Βέλγιο, συνήθως μοιράζουν δισκία ιωδίου σε οποιονδήποτε ζει σε απόσταση 10 ή 15 χιλιομέτρων από έναν πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής.
Τα χάπια ιωδίου, δεν έχουν παρενέργειες και χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή, αλλά αλλοιώνεται πολύ εύκολα η σύνθεσή τους, διότι είναι πολύ ευαίσθητα στο ηλιακό φως και τη ζέστη και σύμφωνα με τη Ρυθμιστική Επιτροπή Πυρηνικών των Ηνωμένων Πολιτειών πρόκειται για μια “πολύ εξειδικευμένη προστασία”, οι δε ειδικοί της πυρηνικής ιατρικής λένε ότι τα χάπια πρέπει να λαμβάνονται μόνο με την καθοδήγηση ειδικών της δημόσιας υγείας.

Διατροφικές πηγές Ιωδίου

Στις ισχυρότερες πηγές ιωδίου θα βρούμε
-. την παραδοσιακή γιαούρτη, η οποία μας χαρίζει 116 mcg, σχεδόν το 80% της ημερήσιας δόσης
-. τα αυγά, ένα μεγάλο αυγό μας χαρίζει 24 mcg ιωδίου, ή το 16% της ημερήσιας δόσης
-. τα μαυρομάτικα φασόλια, μια μερίδα 3/4 φλιτζάνι μαυρομάτικα περιέχει 46-53 mcg ιωδίου, ή το 32% της ημερήσιας δόσης
-. τα δαμάσκηνα, πέντε δαμάσκηνα μας χαρίζουν 13 mcg ήτοι το 9% της ημερήσιας δόσης
-. το αφράλατο ή αφρίνα, το απόλυτο θαλασσινό αλάτι, ο αφρός του αλατιού, που σχηματίζεται μέσα στις κοιλότητες των βράχων, από τα κύματα που χτυπάνε πάνω σ’ αυτά και δεν υπόκειται σε καμιά χημική ή άλλη επεξεργασία, προσφέροντάς μας επαρκές φυσικό ιώδιο, που του χαρίζει το θαλασσινό νερό και
το ανθρώπινο μητρικό γάλα, του οποίου όμως οι συγκεντρώσεις ποικίλλουν ανάλογα με τα επίπεδα ιωδίου της μητέρας.
Άλλες πηγές ιωδίου
Ιώδιο θα βρούμε και στο ελαιόλαδο και
στο σησαμέλαιο.
Θα βρούμε στο μαύρο πιπέρι,
στον βασιλικός,
στην πάπρικα,
στην κανέλα,
στα φύλλα της καρυδιάς και στα καρύδια,
στα ρεβίθια,
στα φασόλια.
Τα περισσότερα φρούτα και λαχανικά είναι φτωχές πηγές ιωδίου, όχι όμως ευκαταφρόνητες, ειδικά αν προέρχονται από εδάφη πλούσια σε ιώδιο.
Τα λαχανικά,
βότανα και φρούτα με τις υψηλότερες τιμές ιωδίου είναι:
το αγριοράδικο,
ο μαϊντανός,
το σέλινο,
το κρίταμο ή κρίθμον το παράλιον – crithmum maritimum, της ίδας οικογένειας με το σέλινο, τον μαιντανό, τον άνηθο…
τα φασολάκια,
τα γογγύλια,
το σπανάκι,
η αλμύρα – Salicornia europaea,
τα ραπανάκια,
οι ντομάτες,
τα ντοματίνια,
το νεροκάρδαμο,
το σχινόπρασο,
το μπρόκολο,
το κουνουπίδι,
το λάχανο -η μάπα
το κρεμμύδι,
το σκόρδο,
το αγγούρι,
τα μπιζέλια,
οι πιπεριές,
τα καρότα,
οι μπάμιες,
το χρένο,
οι μελιτζάνες,
τα λεμόνια,
τα μήλα,
τα ροδάκινα,
το πεπόνι,
τα μύρτιλα,
ο ανανάς,
η μπανάνα,
τα σταφύλια.
Και ερχόμαστε στα ψάρια, τα οποία όμως χρειάζονται μεγάλη προσοχή με την συνεχιζόμενη μόλυνση των θαλασσών.
Στα ψάρια με την μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε ιώδιο θα βρούμε:
τον μπακαλιάρο – 300 μg,
τον κολιό – 150 μg
τα καβούρια,
το γαύρο,
το σκουμπρί,
τα σαφρίδια,
την τσιπούρα και
στα οστρακοειδή, όπως οι γαρίδες και αστακός.
Τα φύκια (όπως kelp, nori, kombu και wakame) είναι μια από τις καλύτερες πηγές τροφής ιωδίου, οι ποσότητες όμως ιωδίου σε διάφορα είδη φυκιών ποικίλλουν πολύ.
Υπερδοσολογία –
Υψηλή πρόσληψη ιωδίου μπορεί να δημιουργήσει υπερθυρεοειδισµό, ιδίως σε άτομα άνω των 40 ετών,
τοξική οζώδη βρογχοκήλη.
Επίσης η παρατεταµένη λήψη υψηλών δόσεων, μπορεί να επιφέρει ακόμα και υπερκαλιαιµία.
*Οι πληροφορίες που περιέχονται στην σελίδα ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την γνωμάτευση του ιατρού σας. Αν αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια θεραπεία ή διατροφή ρωτήστε τον προσωπικό ιατρό σας.