Άρκευθος η οξύκεδρος, το αρωματικό των Μινωιτών

Ένα από τα φυτά που βρίσκουμε στις εξορμήσεις μας στη φύση στα βουνά της χώρας μας είναι και η άρκευθος οξύκεδρος (γνωστός και ως ιουνίπερος) . Ως γένος ανήκει την οικογένεια των Κυπαρισσοειδών με 60 είδη αρωματικών θάμνων και δέντρων. Από τα πιο συνήθη είναι η Άρκευθος η οξύκεδρος .Άρκευθος οξύκεδρος στο Σειχ Σου

Η άρκευθος είναι αειθαλές φυτό με βελονοειδές φύλλωμα και οι βελόνες είναι ανά τρεις σε σπονδύλους . Είναι συνήθως θαμνώδη φυτά με πλαγιόκλαδο σχήμα και σπανιότερα μικρά δένδρα. Τα φύλλα είναι μικρά και αγκαθωτά. Συγκεκριμένα όμως το είδος Άρκευθος η οξύκεδρος μπορεί να φθάσει τα 12 μέτρα ύψος και βρίσκεται σχεδόν σε όλη την Ελλάδα.

Ο καρπός είναι σφαιρικός, γυαλιστερός με ερυθροκαστανό χρώμα . Ωριμάζει
από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Νοέμβριο . Διακρίνεται εύκολα από τα άλλα τρία είδη άρκευθου κυρίως από τα φύλλα του που είναι μυτερά και βελονοειδή, ενώ στα άλλα είδη τα φύλλα μοιάζουν με αυτά του κυπαρισσιού.

Ιστορικά Στοιχεία

Το επίθετο oxycedrus φαίνεται ότι έχει την προέλευσή του στην “οξύκεδρο”
που αναφέρει ο Θεόφραστος (370-287 π.Χ.).Το κοκκινωπό του ξύλο

είχε χρησιμοποιηθεί ανάμεσα σε άλλα, για την κατασκευή μικρών αγαλμάτων. Η ρητίνη του Juniperus oxycedrus αξιοποιήθηκε από τους Μινωίτες για την παρασκευή αρωμάτων.

Χρήσεις

Το ξύλο του είναι σκληρό, εύοσμο και δεν προσβάλλεται από έντομα. Έτσι χρησιμοποιήθηκε μέχρι τα μέσα του περασμένου αιώνα για τη στέγαση σπιτιών.

Σε κάποιες περιοχές το χρησιμοποιούσαν για το κάπνισμα των αλλαντικών.

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην επιπλοποιία για παρασκευή μικρών κομψοτεχνημάτων και είναι περιζήτητο στην ξυλογλυπτική λόγω του έντονου κόκκινου χρωματισμού του.
Τέλος, από την απόσταξη του ξύλου του λαμβάνεται ένα σκοτεινού χρώματος, παχύρρευστο αρωματικό έλαιο (cade oil) το οποίο χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, στη φαρμακευτική και ως θυμίαμα. . Στη Γερμανία οι καρποί του Juniperus oxycedrus συλλέγονται, αποξηραίνονται και χρησιμοποιούνται ως καρύκευμα.

Από μερικά είδη βγαίνει έλαιο που χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία καθώς και στη φαρμακευτική. Οι αποξηραμένοι καρποί ορισμένων ειδών χρησιμοποιούνται στην Αυστρία και Γερμανία ως καρύκευμα στη μαγειρική.

Πιστεύεται ότι η άρκευθος έχει αντισηπτικές, αντιμικροβιακές, αντιφλεγμονώδεις, αντιρρευματικές και στομαχικές ιδιότητες λόγω του πτητικού ελαίου που περιέχουν οι καρποί. Αυτό το έλαιο έχει τερπένια, ζάχαρη, πίσσα, τανίνες και ρητίνη. Επίσης περιέχει το φλαβονοειδές αμεντοφλαβόνη που φέρεται να δρα κατά ιών όπως ο ιός του έρπητα. Η ρητίνη θεωρείται ευεργετική για το δέρμα ως μέσο κατά της ψωρίασης. Χρησιμοποιήθηκε κατά μολύνσεων, κατά της χρόνιας αρθρίτιδας, της κατακράτησης υγρών, μερικών νεφροπαθειών, της καούρας και της δυσπεψίας. Η άρκευθος είναι ένα ισχυρό διουρητικό γι΄ αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά ουρικών μολύνσεων.

Στην αρχαιότητα οι Έλληνες κατανάλωναν τους καρπούς της αρκεύθου γιατί πίστευαν ότι μπορούν να αυξήσουν τη φυσική δύναμη. Το είδος Άρκευθος η σινική (Juniperus chinensis) χρησιμοποιείται ευρέως ως καλλωπιστικό και είναι ένα από τα δημοφιλέστερα είδη για την τεχνική μπονσάι. Η άρκευθος (γιουνίπερος) ποικιλία shimpaku, είναι ποικιλία νάνος της αρκεύθου της σινικής (Juniperus chinensis). Ανήκει στα κωνοφόρα, στην οικογένεια των κυπαρισσοειδών και είναι ένας βραδέως αναπτυσσόμενος θάμνος που στην τελική του ανάπτυξη μέσα σε μια δεκαετία φτάνει σε ύψος το 1 μέτρο και σε πλάτος 1.5 μέτρο.

Το φύλλωμά του μικρό με λέπια και οι βελόνες του μαλακές στην αφή, ο shimpaku έχει χρωματισμό που ποικίλει από γκριζωπό πράσινο έως βαθύ πράσινο όλο τον χρόνο. Είναι δέντρο ιθαγενές των νησιών της Ιαπωνίας και της χερσονήσου Σαχαλίνης. Το βοτανικό του όνομα είναι "miyama-biyakushin". Ο shimpaku χρησιμοποιείται ευρέως λόγω του μεγέθους, του ελκυστικού φυλλώματος και του σχήματος του κορμού του στους βραχόκηπους και ως υλικό για τη δημιουργία μπονσάι καθιστώντας τον το δημοφιλέστερο δέντρο στην κοινότητα των μπονσάι. Οι άρκευθοι αυτοί, με χαρακτηριστικό τα νεκρά τμήματα του κορμού τους, τα αποκαλούμενα "jin" και "shari", συγκαταλέγονται στα ομορφότερα παγκοσμίου εμβέλειας μπονσάι. Ο γιουνίπερος Shimpaku προτιμά τα βραχώδη εδάφη, που διακρίνονται για την ξηρότητά τους. Το φύλλωμα του είναι βελονοειδές και ο καρπός του είναι ένα μικρό, σκληρό, μπλε φρούτο που μοιάζει με μούρ

©ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ*Οι πληροφορίες που περιέχονται στην σελίδα ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την γνωμάτευση του ιατρού σας. Αν αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια θεραπεία ή διατροφή ρωτήστε τον προσωπικό ιατρό σας.

Ακολουθήστε μας και στο Facebook