Κυκεώνας : Το «ΕΛΙΞΙΡΙΟΝ» που έπιναν οι αρχαίοι Έλληνες

Από Brygos (potter, signed), Brygos Painter -

Στην αρχαία Αίγυπτο και τη Ρώμη, το αλκοόλ αναμειγνύονταν με μπαχαρικά για την παρασκευή φαρμακευτικών ελιξίριον, ενώ οι Αζτέκοι του Μεξικού χρησιμοποιούσαν το αλκοόλ στις τελετές θυσίας τους.

Το ελιξίριον των αρχαίων Ελλήνων και η αρπαγή της Περσεφόνης

Ωστόσο, οι αρχαίοι Έλληνες φαίνεται να ήταν πιο "προχωρημένοι" στο κομμάτι του ελιξίριου, καθώς απολάμβαναν τον κικέωνα, ένα ποτό από κριθάρι, νερό και διάφορα αρωματικά φυτά.
Ο κυκεώνας εμφανίζεται στη μυθολογία, πιο συγκεκριμένα στην ιστορία της απαγωγής της Περσεφόνης.

Η κόρη της γεωργικής θεάς Δήμητρας και του Δία, προσέλκυσε με την ομορφιά της τον θεό του Άδη Πλούτωνα, ο οποίος την ερωτεύτηκε και αποφάσισε να την πάρει.
Όπως και στον Ύμνο του Ομήρου στη Δήμητρα, η νεαρή Περσεφόνη μάζευε λουλούδια στα χωράφια του Νησιού μαζί με την Αθηνά, την Άρτεμη και τις Ωκεανίδες, όταν απομακρύνθηκε από αυτούς αναζητώντας το πιο όμορφο λουλούδι.
Εκείνη τη στιγμή, ο Πλούτωνας είδε την ευκαιρία του, και καθώς η Περσεφόνη έσκυψε να μαζέψει νάρκισσους, άνοιξε η μέση της γης και ένα άρμα με επικεφαλής τον Πλούτωνα εμφανίστηκε μπροστά της, αιχμαλωτίζοντας την όμορφη νεαρή κοπέλα.
Η θλίψη της Δήμητρας ήταν ανυπολόγιστη και έψαχνε μέρα και νύχτα για το πού βρισκόταν η κόρη της. Σύμφωνα με τον Όμηρο, η μορφή της Δήμητρας αρνήθηκε το κόκκινο κρασί που της προσφέρθηκε και δέχτηκε ευχαρίστως το καμένο ξόρκι (ποτό από κριθάρι, νερό και μέντα).
Η θλίψη της Δήμητρας επεκτάθηκε και στα σπαρτά, τα οποία άρχισαν να μαραίνονται και δεν απέδωσαν ποτέ καρπούς. Η Ελευσίνα υπέστη λιμό και για να το αποτρέψει αυτό, ο Δίας διέταξε τον Ερμή να φέρει την Περσεφόνη από τον Άδη.

Ο κυκεώνας, το ελιξίριον που έπιναν οι μύστες κατά τα Ελευσίνια Μυστήρια

Με αυτόν τον τρόπο η γη της Ελευσίνας κάρπισε ξανά και έτσι θεσμοθετήθηκαν τα «Ελευσίνια Μυστήρια», προς τιμήν της θεάς Δήμητρας και της Περσεφόνης.

Από τις πιο ιερές και σεβαστές τελετές από όλες τις γιορτές της αρχαίας Ελλάδας, κατά την διάρκεια των οποίων οι μύστες έπιναν τον κυκεώνα στο αποκορύφωμα των Μυστηρίων για να σπάσουν την ιερή αποχή από το φαγητό και το ποτό –ένα «κοκτέιλ» ιδιαιτέρως αγαπητό και στους αρχαίους, Έλληνες αγρότες, με τους αριστοκράτες να το αποφεύγουν καθώς ήταν γνωστό ως ποτό των αγροτών.

Ο κυκεώνας, λοιπόν, ήταν φτιαγμένος κυρίως από χοντροαλεσμένο κριθάρι, νερό και διάφορα βότανα (κυρίως μέντα), ενώ αναφορές γίνονται και σε κάποια μυρωδικά, όπως το κύμινο.

Το συγκεκριμένο ποτό αναφέρεται και στα ομηρικά κείμενα, όπως η Ιλιάδα, όπου περιγράφεται ως ένα ποτό αποτελούμενο από νερό, κριθάρι, βότανα και τριμμένο τυρί αιγών, ενώ στην Οδύσσεια η Κίρκη προσθέτει και λίγο μέλι για να το προσφέρει στον Οδυσσεα και τους άνδρες τους και να τους μετατρέψει σε γουρούνια.

Στα χαρακτηριστικά του κυκεώνα συμπεριλαμβάνονται και οι χωνευτικές ιδιότητες, με τον Ερμή να το συστήνει στην Ειρήνη του Αριστοφάνη στον ήρωα που έφαγε πάρα πολλά καρύδια και ξηρά φρούτα.

Ωστόσο, το γεγονός ότι αμέτρητοι άνθρωποι κατά τη διάρκεια μιας περιόδου σχεδόν δύο χιλιετιών κατά τη διάρκεια της Ελευσίνιας μυθολογίας έπιναν μόνο το κύπελλο και βίωναν διάφορα οράματα, οδηγώντας στην ίδια κατάσταση έκστασης, έχει προβληματίσει εδώ και καιρό τους ερευνητές. Εικάζεται ότι αυτές οι έντονες εμπειρίες οφείλονταν στις ψυχοδραστικές επιδράσεις του παρασιτικού μύκητα Erysibe, ο οποίος μόλυνε το κριθάρι από το οποίο παρασκευάζεται το ψιχίον.

©ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ*Οι πληροφορίες που περιέχονται στην σελίδα ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την γνωμάτευση του ιατρού σας. Αν αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια θεραπεία ή διατροφή ρωτήστε τον προσωπικό ιατρό σας.

Ακολουθήστε μας και στο Facebook

Για να μην χάνεις καμία ανάρτηση, ακολούθησε μας στο GOOGLE NEWS!