Το «αθώο» συστατικό που αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου

Τα επεξεργασμένα και ραφιναρισμένα «ωφέλιμα» συστατικά των τροφίμων όπως οι φυτικές ίνες φαίνεται ότι χάνουν μέρος της ωφέλειάς τους εξαιτίας της μεγάλης επεξεργασίας και καθίστανται απειλητικά για την υγεία - Τι ανακάλυψαν οι ερευνητές για την ραφιναρισμένη ινουλίνη

Οι φυτικές ίνες είναι ευεργετικές για την υγεία, αλλά οι επεξεργασμένες και εξευγενισμένες φυτικές ίνες φαίνεται να αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του ήπατος σε ορισμένα άτομα, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Gastroenterology.

Ο λόγος είναι οι επεξεργασμένες φυτικές ίνες, οι οποίες προστίθενται σε διάφορα τρόφιμα για να τα εμπλουτίσουν και προτιμώνται από ανθρώπους που θέλουν να χάσουν βάρος και να προστατευθούν από σοβαρές ασθένειες όπως ο καρκίνος και ο διαβήτης.

Ωστόσο, ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Τολέδο επισήμανε ότι το εν λόγω συστατικό μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα για ορισμένους ανθρώπους, ιδίως για όσους πάσχουν από αγγειοδυσπλασία, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του ήπατος.

Το νέο αυτό εύρημα υποστηρίζει τη θεωρία ότι το έντερο παίζει υποτιμημένο ρόλο στην ανάπτυξη ασθενειών". Εδώ και καιρό εργαζόμαστε πάνω στην ιδέα ότι όλες οι ασθένειες προκαλούνται από το έντερο". Ο Δρ Matam Vijay-Kumar, καθηγητής Φυσιολογίας και Φαρμακολογίας στη Σχολή Ιατρικής και Επιστημών της Ζωής, διευθυντής της κοινοπραξίας μικροβιώματος UToledo και κύριος συγγραφέας της δημοσίευσης, δήλωσε: " Η μελέτη αυτή παρέχει περαιτέρω δεδομένα που θα βοηθήσουν στον εντοπισμό των ατόμων που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο και απλές διατροφικές παρεμβάσεις θα μπορούσαν να μειώσουν την απειλή".
Πριν από τέσσερα χρόνια, η ομάδα του Δρ Vijay-Kumar δημοσίευσε μια μεγάλη μελέτη στο Cell και διαπίστωσε ότι ένα στα δέκα φαινομενικά υγιή ποντίκια ανέπτυξε καρκίνο του ήπατος μετά την κατανάλωση διατροφής υψηλής περιεκτικότητας σε ινουλίνη. Πρόκειται για μια ζυμώσιμη ίνα φυτικής προέλευσης, ένα πρεβιοτικό που προάγει τη μεταβολική υγεία και βρίσκεται συνήθως σε επεξεργασμένα τρόφιμα". Αυτό αποτέλεσε έκπληξη δεδομένου ότι ο καρκίνος του ήπατος είναι σπάνιος στα ποντίκια. Το εύρημα αυτό εγείρει ερωτήματα σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους ορισμένων επεξεργασμένων φυτικών ινών", λέει ο Δρ Vijay-Kumar.

Αυτό οφείλεται σε μια προηγουμένως μη εντοπισμένη συγγενή ανωμαλία των αγγείων που αναπτύσσει ένα παράπλευρο φλεβικό δίκτυο επικοινωνίας μεταξύ της πυλαίας φλέβας και της κυκλοφορίας του αίματος. Η νόσος αυτή αναπτύσσεται συχνά μετά από κίρρωση του ήπατος και είναι σπάνια, καθώς εμφανίζεται σε 1 στα 30.000 άτομα.

Κανονικά, το αίμα από το έντερο στέλνεται στο ήπαρ, όπου φιλτράρεται και επιστρέφει στο υπόλοιπο σώμα. Σε αυτή την ανωμαλία, το αίμα δεν διέρχεται από το ήπαρ, αλλά εισέρχεται απευθείας στην κυκλοφορία του σώματος. Ως αποτέλεσμα, το ήπαρ συνεχίζει να συνθέτει χολικά οξέα, τα οποία απελευθερώνονται στο αίμα χωρίς να πηγαίνουν στο έντερο. Επιπλέον, το αίμα που δεν διέρχεται από το ήπαρ περιέχει υψηλά επίπεδα μικροβιακών προϊόντων που ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα και προκαλούν φλεγμονή.

Για να μειωθεί αυτή η φλεγμονή, η οποία είναι καταστροφική για το ήπαρ, τα ποντίκια ανταποκρίνονται με μια αντισταθμιστική αντιφλεγμονώδη αντίδραση, μειώνοντας την ανοσολογική απόκριση και την ικανότητα ανίχνευσης και θανάτωσης των καρκινικών κυττάρων.

Ένα σημαντικό εύρημα είναι ότι όλα τα ποντίκια με περίσσεια χολικών οξέων είχαν προδιάθεση για ηπατική βλάβη, ωστόσο μόνο τα ποντίκια που τρέφονταν με ινουλίνη ανέπτυξαν ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, έναν θανατηφόρο καρκίνο του ήπατος. Παραδόξως, τα ποντίκια με υψηλά επίπεδα χολικών οξέων συνέχισαν όλα να αναπτύσσουν καρκίνο μετά τη διατροφή με ινουλίνη, ενώ τα ποντίκια με χαμηλά επίπεδα χολικών οξέων δεν ανέπτυξαν καρκίνο ακόμη και μετά τη διατροφή με την ίδια δίαιτα.

"Η διαιτητική ινουλίνη είναι καλή για την καταπολέμηση της φλεγμονής, αλλά μπορεί να προκαλέσει ανοσοκαταστολή, που είναι ένα επικίνδυνο σενάριο για το ήπαρ", λέει ο μεταδιδακτορικός ερευνητής Beng San Yeoh, πρώτος συγγραφέας της νέας μελέτης.

Η ομάδα του Δρ Vijay-Kumar θεώρησε ότι τα επίπεδα των χολικών οξέων αποτελούν δείκτη κινδύνου για καρκίνο του ήπατος και συνέλεξε δείγματα ορού μεταξύ 1985 και 1988 στο πλαίσιο μιας μεγάλης κλίμακας μελέτης πρόληψης του καρκίνου. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα επίπεδα χολικών οξέων στο αίμα 224 ατόμων που εμφάνισαν καρκίνο του ήπατος ήταν διπλάσια από εκείνα που δεν εμφάνισαν. Η στατιστική ανάλυση έδειξε επίσης ότι εκείνοι με τα υψηλότερα επίπεδα χολικών οξέων είχαν υπερτετραπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν τη νόσο.

Η ερευνητική ομάδα εξέτασε επίσης τη σχέση μεταξύ της πρόσληψης διαιτητικών ινών, των επιπέδων χολικών οξέων και του καρκίνου του ήπατος στους ανθρώπους. Προς έκπληξή τους, διαπίστωσαν ότι στους ανθρώπους με τα χαμηλότερα επίπεδα χολικών οξέων, η υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών μείωσε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του ήπατος κατά 29%. Αντίθετα, σε άτομα με τα υψηλότερα καταγεγραμμένα επίπεδα, η υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών ισοδυναμούσε με 40% αυξημένο κίνδυνο καρκίνου.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ενισχυμένη παρακολούθηση των επιπέδων των χολικών οξέων στο αίμα είναι απαραίτητη και ότι τα άτομα με υψηλά επίπεδα θα πρέπει να περιορίσουν την πρόσληψη φυτικών ινών.

'Το χολικό οξύ μπορεί να μετρηθεί με μια απλή εξέταση αίματος. Ωστόσο, αυτό γίνεται συνήθως μόνο σε ορισμένες έγκυες γυναίκες. Με βάση τα αποτελέσματά μας, πιστεύουμε ότι η εξέταση αυτή θα πρέπει να ενσωματωθεί στις συνήθεις μετρήσεις ελέγχου για την υγειονομική περίθαλψη', υποστήριξε ο Vijay-Kumar.

Οι εμπειρογνώμονες κατέληξαν επισημαίνοντας τη σημασία της εξατομικευμένης διατροφής και την ανάγκη αυξημένης επαγρύπνησης όσον αφορά την πρόσληψη φυτικών ινών. 'Δεν είναι όλες οι φυτικές ίνες ίσες και δεν επωφελούνται όλοι οι άνθρωποι από αυτές. Τα άτομα με ηπατικά προβλήματα λόγω αυξημένων χολικών οξέων θα πρέπει να είναι επιφυλακτικά απέναντι στις φυτικές ίνες", κατέληξε ο Dr Yeoh.